Augustinus Augustinus, Enarrationes in Psalmos, 138, 14 Et considerans longinquitatem viae, quid sibi dixit? Et dixi, Fortasse tenebrae conculcabunt me. Ecce enim iam credidi in Christum, iam erigor duabus alis geminae charitatis, et abundat iniquitas huius saeculi; et quoniam abundavit iniquitas, refrigescit charitas multorum. Sic dixit Dominus: Quoniam abundabit iniquitas, refrigescet charitas multorum. In ista vita inter tanta scandala, inter tam multa peccata, inter tantas turbas quotidianarum tentationum, quotidianarum suggestionum malarum, quid facio, inquit? quomodo perveniam ad extrema maris? Audio terribiliter a Domino, Quoniam abundabit iniquitas, refrigescet charitas multorum: deinde subiecit, Qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit. Attendens longitudinem viae, dixi mihi, Fortasse tenebrae conculcabunt me. Et nox illuminatio in deliciis meis. Facta est mihi nox illuminatio: quia in nocte me desperaveram posse transire tantum mare, et tantam viam superare, et venire ad extremum perseverando usque in finem. Gratias illi qui me quaesivit fugitivum, qui terga mea flagelli plaga percussit, qui me vocando, ab interitu revocavit, qui fecit mihi illuminatam noctem. Nox est enim quamdiu ista vita agitur. Quomodo est nox illuminata? Quia Christus descendit in noctem. Accepit Christus carnem de isto saeculo, et illuminavit nobis noctem. Perdiderat enim drachmam mulier illa; accendit lucernam. Sapientia Dei perdiderat drachmam. Quid est drachma? Nummus, in quo nummo imago erat ipsius Imperatoris nostri. Factus est enim homo ad imaginem Dei, et perierat. Et quid fecit mulier sapiens? Accendit lucernam. Lucerna de luto est, sed habet lucem qua inveniatur drachma. Lucerna ergo sapientiae, caro Christi, de luto facta est; sed Verbo suo lucet, invenit perditos. Et nox illuminatio in deliciis meis: facta est mihi nox in deliciis. Deliciae nostrae Christus. Videte quemadmodum de illo modo gaudeamus. Clamores isti vestri, gaudia ista vestra unde sunt, nisi de deliciis? Unde autem istae deliciae, nisi quia nox illuminata est, nisi quia nobis Christus Dominus praedicatur? Quia quaesivit vos antequam quaereretis eum, et invenit vos ut inveniretis eum. Et nox illuminatio in deliciis meis.