Beda Venerabilis, Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum, 2, CAPUT XVI. Ut Paulinus in provincia Lindissi praedicaverit; et de qualitate regni Aeduini.
| 1 | [DCXXVIII.] Praedicabat autem Paulinus verbum etiam provinciae Lindissi, quae est prima ad meridianam Humbrae fluminis ripam, pertingens usque ad mare, praefectumque Lindocolinae civitatis, cui nomen erat Blaecca, primum cum domo sua convertit ad Dominum. In qua videlicet civitate et ecclesiam operis egregii de lapide fecit: cuius tecto vel longa incuria, vel hostili manu deiecto, parietes hactenus stare videntur, et omnibus annis aliqua sanitatum miracula in eodem loco solent ad utilitatem eorum qui fideliter quaerunt ostendi. |
| 2 | In qua ecclesia Paulinus, transeunte ad Christum Iusto, Honorium pro eo consecravit episcopum, ut in sequentibus suo loco dicemus. |
| 3 | De huius fide provinciae narravit mihi presbyter et abbas quidam vir veracissimus de monasterio Peartaneu [Al., Partanei; al., Peartanig; al., Peortaneu], vocabulo Deda, retulisse sibi quendam seniorem baptizatum se fuisse die media a Paulino episcopo, praesente rege Aeduino, et multam populi turbam in fluvio Treenta iuxta civitatem quae lingua Anglorum Tiouulfingacaestir [Al., Tuilf-Tuisf-Tulf-Uulfingcaestir] vocatur: qui etiam effigiem eiusdem Paulini referre esset solitus, quod esset vir [Al. om. vir] longae staturae paululum incurvus, nigro capillo, facie macilenta, naso adunco pertenui, venerabilis simul et terribilis aspectu. |
| 4 | Habuit autem secum in ministerio et Iacobum diaconum, virum utique industrium ac nobilem in Christo et Ecclesia, qui ad nostra usque tempora permansit. |
| 5 | Tanta autem eo tempore pax in Brittania, quaquaversum imperium regis Aeduini pervenerat, fuisse perhibetur, ut, sicut usque hodie in proverbio dicitur, etiam si mulier una cum recens nato parvulo vellet totam perambulare insulam a mari ad mare, nullo se laedente valeret. Tantum [Al. add. quoque] rex idem [Al. om. idem] utilitati suae gentis consuluit, ut plerisque in locis ubi fontes lucidos iuxta publicos viarum transitus construxit, ibi ob refrigerium viantium, erectis stipitibus aereos caucos suspendi iuberet, neque hos quisquam, nisi ad usum necessarium, contingere prae magnitudine vel timoris eius auderet, vel amoris vellet. |
| 6 | Tantum vero in regno excellentiae habuit, ut non solum in pugna ante illum vexilla gestarentur, sed et tempore pacis equitantem inter civitates sive villas aut provincias suas cum ministris, semper antecedere signifer consuesset: necnon et incedente illo ubilibet per plateas, illud genus vexilli, quod Romani Tufam, Angli vero appellant Tuuf, ante eum ferri solebat. |