Augustinus, De libero arbitrio, LIBER SECUNDUS. In quo, CAPUT XX. - Ex..., 54.
| 1 | Sed tu fortasse quaesiturus es, quoniam movetur voluntas cum se avertit ab incommutabili bono ad mutabile bonum, unde ei iste motus existat; qui profecto malus est, tametsi voluntas libera, quia sine illa nec recte vivi potest, in bonis numeranda sit. |
| 2 | Si enim motus iste, id est aversio voluntatis a Domino Deo, sine dubitatione peccatum est, num possumus auctorem peccati Deum dicere? Non erit ergo iste motus ex Deo. |
| 3 | Unde igitur erit? Ita quaerenti tibi, si respondeam nescire me, fortasse eris tristior: sed tamen vera responderim. |
| 4 | Sciri enim non potest quod nihil est. |
| 5 | Tu tantum pietatem inconcussam tene, ut nullum tibi bonum vel sentienti, vel intelligenti, vel quoquo modo cogitanti occurrat quod non sit ex Deo. |
| 6 | Ita enim nulla natura occurrit quae non sit ex Deo. |
| 7 | Omnem quippe rem ubi mensuram et numerum et ordinem videris, Deo artifici tribuere ne cuncteris. |
| 8 | Unde autem ista penitus detraxeris, nihil omnino remanebit: quia etsi remanserit aliqua formae alicuius inchoatio, ubi neque mensuram neque numerum neque ordinem invenias, quia ubicumque ista sunt, forma perfecta est; oportet auferas etiam ipsam inchoationem formae, quae tanquam materies ad perficiendum subiacere videtur artifici. |
| 9 | Si enim formae perfectio bonum est, nonnullum iam bonum est et formae inchoatio. |
| 10 | Ita, detracto penitus omni bono, non quidem nonnihil, sed omnino nihil remanebit. |
| 11 | Omne autem bonum ex Deo: nulla ergo natura est quae non sit ex Deo. |
| 12 | Motus ergo ille aversionis, quod fatemur esse peccatum, quoniam defectivus motus est, omnis autem defectus ex nihilo est, vide quo pertineat, et ad Deum non pertinere ne dubites. |
| 13 | Qui tamen defectus quoniam est voluntarius, in nostra est positus potestate. |
| 14 | Si enim times illum, oportet ut nolis; si autem nolis, non erit. |
| 15 | Quid ergo securius quam esse in ea vita, ubi non possit tibi evenire quod non vis? Sed quoniam non sicut homo sponte cecidit, ita etiam sponte surgere potest; porrectam nobis desuper dexteram Dei, id est Dominum nostrum Iesum Christum, fide firma teneamus, et exspectemus certa spe, et charitate ardenti desideremus. |
| 16 | Si quid autem de origine peccati diligentius quaerendum adhuc putas (nam omnino ego iam opus esse non arbitror): si quid tamen putas, in aliam disputationem differendum est. |
| 17 | E. Sequor sane voluntatem tuam, ut in tempus aliud, quod hinc moverit, differamus. |
| 18 | Nam illud tibi non concesserim, ut satis iam inde quaesitum putes. |